W 2022 roku minęło 75 lat od jednego z najbardziej dramatycznych epizodów historii Ukraińców z Polski w XX wieku – akcji „Wisła”. „Almanach Ukraiński” 2023 poświęcił część artykułów właśnie temu zagadnieniu.
W roczniku, oprócz artykułów ukazujących, jakie miejsce zajmuje akcja „Wisła” w ciągu wydarzeń z historii oraz stosunków polsko-ukraińskich, znalazły się także publikacje na temat postrzegania deportacji z 1947 roku przez młode pokolenia oraz obecności problematyki deportacji w Ukrainie.
Autorzy starali się odpowiedzieć na pytanie, na ile informacje na temat historii Ukraińców z pogranicza polsko-ukraińskiego i akcji „Wisła” są obecne w ukraińskich publikacjach historycznych, mediach oraz wśród mieszkańców poszczególnych regionów Ukrainy. Autorzy starali się również ukazać to, na ile władze ukraińskie są zainteresowane przywoływaniem tego wydarzenia w ramach realizowanej przez nie polityki historycznej
W rubryce „Historia” doc. Ivan Khoma porusza zagadnienia 105. rocznicy początku ukraińskiej rewolucji, utworzenia Ukraińskiej Republiki Ludowej ze stolicą w Kijowie, zmiany polityki władz w kwestii organizacji i funkcjonowania armii ukraińskiej, w tym opracowania i wdrożenia do wykorzystania nowego umundurowania
W 2022 roku minęła 75. rocznica od wydania pierwszego numeru paryskiej „Kultury”. Oleksandr Shevchenko w artykule „Doktryna dla przyszłości. Polska przeszłość i ukraińska przyszłość doktryny Giedroycia” ukazuje to, jak i na ile czasopismo wpływało na polsko-ukraińskie relacje na emigracji, jak autorzy z Polski i Ukrainy oceniają wkład czasopisma w budowanie podwalin współpracy polsko-ukraińskiej na początku lat 90. XX wieku, jakie miejsce zajmuje czasopismo w polskiej, a jakie w ukraińskiej historiografii.
W Almanachu nie mogło zabraknąć najaktualniejszej i najbardziej bolesnej kwestii – trwającej od 2014 roku wojny w Ukrainie – szczególnie po 24 lutego 2022 roku, kiedy w pełnej skali nastąpiły wtargnięcie armii rosyjskiej i agresja na terytorium całej Ukrainy. Nową rzeczywistość i związane z nią procesy, takie jak fala uchodźctwa, ale także europejska solidarność, otwartość polskiego społeczeństwa i obecność w kulturze opisują dr Dariusz Materniak, dr Jakub Olchowski, Julia Lashchuk i Maksym Karpovets.
Redaktorka: Olga Popowicz
Rok wydania: 2023