Naszą misją jest wychowywanie kolejnych pokoleń Ukraińców w Polsce, dlatego wiele działań kierujemy do dzieci i młodzieży.
Inicjujemy punkty nauczania języka ukraińskiego i wspieramy działalność szkół z dodatkowym językiem nauczania – ukraińskim (choćby poprzez organizację zajęć dodatkowych czy wsparcie działających przy tych instytucjach zespołów).
W ramach działalności Ośrodków Kultury Ukraińskiej (na bazie kół i oddziałów Związku) prowadzimy całoroczne lub cykliczne zajęcia pozaszkolne dla dzieci i młodzieży, w tym zajęcia edukacyjne z elementami etnografii, folkloru, geografii, historii Ukrainy oraz literatury.
Jednym z tego typu przedsięwzięć są warsztaty artystyczne dla dzieci i młodzieży, realizowane w ramach projektu „Edukacja kulturalna dzieci i młodzieży na Warmii i Mazurach”. Ich celem jest zapoznanie uczestników z tradycją i kulturą ukraińską (śpiew, taniec, folklor, obrzędy i zwyczaje oraz współczesna Ukraina). W działaniach udział bierze rokrocznie ok. setki dzieci oraz 10 nauczycieli języka ukraińskiego. Program zajęć obejmuje następujące dziedziny:
śpiew i taniec (nauka piosenek ukraińskich oraz tańców ludowych),
techniki garncarskie i inne rękodzieła,
lekcje i mini wykłady nt. tradycji i folkloru,
lekcja „pozytywy bycia członkiem mniejszości narodowej w Polsce”,
zajęcia instrumentalne.
Innym przykładem jest cykl zajęć „Ukraińskie klimaty” w Gdańsku, w ramach których odbyły się zajęcia z języka ukraińskiego dla osób dorosłych (głównie rodziców dzieci uczęszczających na naukę języka ukraińskiego, niemających dotychczas możliwości uczenia się literackiej wersji języka ojczystego), pokazy filmów, spotkania autorskie, imprezy dla dzieci i wycieczki.
Organizujemy warsztaty, obozy edukacyjne i wypoczynkowe w czas ferii zimowych oraz wakacji.
fot. Khrystyna Zanyk | Nasze Słowo
Zobacz film z okazji 25-lecia Płastu
Związek przez lata organizował obozy i kursy instruktorów skautingu „Płast” (obecnie “Płast” jest zarejestrowany jako osobna organizacja).
W l. 1990-2019 zorganizowanych zostało wiele obozów z wykorzystaniem metody skautingu. Organizowane były obozy nowackie (dla młodszych dzieci, w wieku 6-12 lat) i junackie (dla starszych, w wieku 12-18 lat) – stacjonarne lub wędrowne. W programie obozów, poza pracą metodą skautingu, znalazły się zajęcia sportowe, artystyczne, krajoznawcze i tematyczne. Z oferty skorzystały setki dzieci.
W ciągu 30 lat działalności organizowaliśmy różnorodne formy wypoczynku dzieci i młodzieży połączonego z edukacją – poza obozami Płast były to też np. “Łemkowska akademia”, “Letnie kursy etnograficzne” oraz wyjazdy w Ukrainę.
Prowadzimy działania edukacyjne by upowszechniać wiedzę o mniejszości ukraińskiej w Polsce, naszej kulturze i historii. Organizujemy wystawy, warsztaty i bardziej złożone projekty edukacji międzykulturowej.
Jednym z takich przedsięwzięć był realizowany w l. 2017-2018 w Przemyślu projekt „Poznajcie nas”. Projekt był odpowiedzią na narastającą w ostatnich kilku latach w Przemyślu i regionie niechęć do Ukraińców oraz na rozpowszechniane nieprawdziwe informacje dotyczące mniejszości ukraińskiej czy manipulacje faktami historycznymi. Tym samym podejmowane działania stawiały sobie za cel przeciwdziałanie izolacji społeczności ukraińskiej Przemyśla.
Działania kierowane były do młodzieży z przemyskich szkół – projekt polegał na wzajemnym poznaniu się, zdobyciu przez młodzież polską wiedzy o mniejszości ukraińskiej oraz stworzeniu przestrzeni do spotkania się młodych Polaków i Ukraińców.
Proponowane w projekcie aktywności to:
warsztaty z wrażliwości międzykulturowej – podczas których przekazywano wiedzę o stereotypach, mniejszości ukraińskiej, poszanowaniu drugiego człowieka bez względu na narodowość czy wyznanie; istotnym elementem działania była rozmowa dot. manipulacji i pokutujących w społeczeństwie stereotypów wobec Ukraińców;
poznawanie wielokulturowości własnego miasta – wycieczka po ukraińskich, ale też i żydowskich miejscach w Przemyślu, tworzenie mapy miasta;
debata oksfordzka – uczniowie z polskich szkół biorących udział w projekcie i uczniowie z przemyskiej “Szaszkiewiczówki”, szkoły z ukraińskim językiem nauczania, debatowali na dwa tematy: 1) Co Polaków i Ukraińców łączy – historycznie; 2) Co Polaków i Ukraińców łączy – kulturalnie;
warsztaty artystyczno-integracyjne: instrumentalne (gra na instrumencie ludowym – bandurze), taneczne (tańce ludowe) i wokalne (śpiew autentyczny).
Działania edukacyjne kierujemy oczywiście nie tylko do dzieci i młodzieży – również wśród szerszej grupy odbiorców promujemy współczesną literaturę w języku ukraińskim (literaturę z Ukrainy oraz rodzimą twórczość literacką) poprzez organizację wieczorów literackich, konkursów deklamatorskich, spotkań oraz wykładów popularnonaukowych.
Wśród realizowanych działań można wymienić:
koncert Poezji Śpiewanej w Gdańsku,
konkurs recytatorski „Poeci Ukrainy” w Szczecinie,
konkurs literacki „W świecie Bohdana Ihora Antonycza” w Legnicy,
konkurs recytatorski „Lubimo ridnu mowu” we Wrocławiu.
Do działań przekrojowo pokazujących kwestie ukraińskie należy Uniwersytet Otwarty „Na styku kultur” w Szczecinie, w ramach którego cyklicznie organizowane są prelekcje dot. kultury, sztuki i historii.
Promujemy też ukraińskie kino, organizując pokazy takie jak festiwal «Watch Docs» w Ukraińskim Domu w Przemyślu, Przegląd Kina Ukraińskiego w Koszalinie, Trzebiatowie, Kołobrzegu czy pokazy filmów „Kino Dialogu” w Łodzi.
